Zo, daar staat het. Niet echt een gezellig onderwerp zo aan het begin van de vakantie. Wel iets wat vaak terug komt bij kinderen die snel boos worden. Als je dan gaat meppen is een broer of zus die in de buurt is meestal als eerste de klos. En nu het vakantie is, zijn ze meestal ook veel in elkaars buurt. Vandaar dat ik dit onderwerp nu kies voor het maken van een blog.
Slaan, schoppen, bijten, spugen. Het komt allemaal voor bij kinderen die vaak boos zijn. Het verhaal wat ik het meest te horen krijg, is dat een kind binnen tien tellen van gewoon naar boos gaat en dan is het ook helemaal mis. Het is vast herkenbaar wat daarna volgt.
– Kind moet naar zijn of haar kamer om af te koelen.
– Daarna komt papa of mama praten over wat er fout ging.
– Er moet sorry gezegd worden tegen broer of zus
– Soms volgt er nog straf
Ik neem je mee langs een aantal punten die jou zouden kunnen helpen bij het omgaan met agressie van je kind.
โค Kinderen weten best dat slaan niet mag. Door de werking van het brein kunnen ze daar op het moment dat ze heel boos worden niet aan denken. Het is net of de boosheid het overneemt en eigenlijk is dat ook zo. Het gedeelte van het brein waarin we logisch nadenken werkt niet goed als we heel emotioneel zijn. Misschien heb jij dat ook wel eens ervaren toen jij boos werd of bij een andere emotie. Je kind leren omgaan met boosheid en het kiezen van beter gedrag doe je dan ook op momenten dat je kind niet boos is.
๐ Een ander pijn doen is niet okรฉ. Daardoor is er vaak veel aandacht voor het slaan. Gevolg daarvan is dat er minder aandacht gaat naar wat nu uiteindelijk de oorzaak was van dit gedrag. Vaak komt er wel de vraag: โwaarom deed je dat nou?โ. Het is voor kinderen niet makkelijk om de waarom vraag te beantwoorden. Op het moment van zoโn gesprek kan angst voor eventuele straf of bijvoorbeeld schaamte, omdat ze weten dat slaan niet mag, meespelen. Dit zorgt ervoor dat ze je vaak niet kunnen vertellen wat er nu echt in ze omging. Ze hebben ook letterlijk de woorden nog niet om alles uit te drukken wat ze voelen en denken. Je hebt niets aan het sociaal gewenste antwoord dat je kind het niet meer zal doen, want dan weet je nog niet wat er nu eigenlijk gebeurt in het hoofd van je kind.
๐ Het is heel belangrijk om te weten wat er nu eigenlijk echt achter de boosheid zit, want pas dan kun je iets veranderen. Jouw kind heeft een behoefte en als je die ontdekt, dan kun je jouw kind gaan helpen. Je kunt de behoefte op een betere manier vervullen dan slaan of je kind helpen ermee om te gaan dat iets zo niet werkt. Even twee voorbeelden om dit duidelijker te maken.
Stel je bent 6 jaar en je komt na een drukke dag op school thuis. Daar zijn twee jongere zusjes die heel blij zijn met jou en met je willen spelen, maar jij hebt het nodig om eerst tot rust te komen.
De oplossing in dit geval was dat dit kind een eigen plekje in de hoek van de bank kreeg, waar zijn zusjes niet bij mochten komen. Hier ging hij na schooltijd vaak eerst even zitten en hij was veel minder vaak boos.
Sommige kinderen willen een spelletje niet verliezen. Ze gooien het spelbord door de kamer als ze wel verliezen en worden vreselijk boos als een broer wel wint. Hier is het meer op zijn plek om je kind te leren dat je een spel niet altijd kunt winnen. Het hoort erbij dat je soms wint en soms verliest. Door mee te spelen kun je je kind laten zien hoe jij daar mee omgaat. Je zegt hardop wat je denkt en leert een kind zo relativeren, slikken en doorgaan, een ander wat gunnen of een betere manier van spelen te bedenken voor een volgende keer.
๐ค Als je kind boos is, is dat helemaal niet fijn voor je kind. Je kind moet afkoelen, maar kijk even goed wat jouw kind op dat moment nodig heeft. Dit kan een hele uitdaging zijn, want zien dat een ander kind geslagen wordt, doet ook iets met jouw emoties. Het is daarom een goed idee om van te voren een plan te maken en alvast te beslissen wat je doet als je kind slaat. Zo kan je daarop terugvallen. Ik ben er zelf geen voorstander van om een kind voor straf naar zijn of haar kamer te sturen. Ten eerste is de kamer van je kind als het goed is een fijne en veilige plek en geen strafplek. Ten tweede raak je uit contact met je kind, terwijl je kind je misschien juist hard nodig heeft, omdat het verward is door alle emoties. Hier kom je achter door het je kind te vragen op een rustig moment en goed te kijken wat er gebeurt als je kind boos is. Mijn voorkeur gaat uit naar een afgesproken plek in de ruimte waar je bent. Bijvoorbeeld een stoel. Sommige kinderen, vooral als ze wat ouder worden, willen wel graag naar hun kamer.
๐งก Straffen werkt meestal niet, als je niet bezig gaat met het leren omgaan met emoties en ontdekt welke behoefte je kind heeft. Soms is het nodig om het gedrag snel te stoppen. Je wilt natuurlijk niet dat je andere kinderen pijn hebben en daar ga je niet op wachten tot je de oplossing gevonden hebt. En eerlijk, sommige kinderen ontdekken dat het toch wel een stuk gezelliger is, als ze niet zo boos doen en kiezen vervolgens zelf voor ander gedrag, maar meestal hebben ze hier een duwtje in de rug bij nodig. Dat weten we natuurlijk, dus volgt er vaak een gesprek na het afkoelen.
๐ Zoals hierboven al gezegd; kinderen zijn geneigd de antwoorden te geven die jij graag wilt horen. Je bent dan wel aan het praten, maar wat je kind echt dwars zit hoor je niet. Ik denk dat het goed is om op een rustig moment alsnog te proberen van je kind te horen wat het denkt en vindt. Dit kan gewoon tijdens het spelen, knutselen of buiten als je ergens heen gaat. Eigenlijk maakt het niet zoveel uit wat je doet, het gaat erom dat je ontspannen bent en je kind ook. Kinderen zeggen soms rare dingen, oordeel hier niet over op dit moment, want dan is je inkijkje in wat je kind denkt afgelopen. Besef jezelf ook dat het tijd kost om te leren uiten wat je denkt en voelt. Ga maar eens na dat het voor jezelf ook nog weleens moeilijk is om duidelijk te maken wat je precies dwars zit. Dan is het logisch dat kinderen in deze fase van hun ontwikkeling af en toe iets raars zeggen. Het gaat erom dat zij voelen dat jij er voor ze bent en luistert. Er zijn veel boekjes over boos gedrag, waardoor je over boosheid kan praten, zonder dat het direct over je eigen kind gaat. Dit kan ook een manier zijn om met je kind over boosheid te praten, zonder heel direct te zijn.
๐ Kijk en luister ook op momenten dat het goed gaat. Zijn hier tips uit te halen?
๐ Goede gewoontes kunnen een hoop slaan en schoppen schelen. Dit is ook de reden waarom veel kinderen leren om eerst tot tien te tellen als ze boos worden of een vaste uitspraak te doen als de bekende : โStop, hou op!โ Je leert je kind zo andere oplossingen. Slaan gaat vaak heel snel, maar door eerst te tellen geef je je kind tijd om een betere actie te kiezen. Ik leer kinderen ook om daarna om hulp te vragen. Door samen een oplossing te bedenken, kun je je kind leren hoe je een probleem oplost zonder te slaan.
Het kan moeilijk zijn om kinderen met boosheid om te leren gaan. Vooral als kinderen je niet zeggen wat er is. Hoe zou het zijn om dan hulp te krijgen, zodat het duidelijk wordt wat jouw kind nodig heeft om ontspannen op te groeien, zonder al die nare gevoelens?
Je bent van harte welkom op de praktijk voor een startgesprek. Mail me hiervoor via: dieneke@kindercoachingdieneke.nl